Sport verbindt, leert mensen belangrijke waarden. Zij stimuleert groepsgevoel. Wakkert de competitiegeest aan. Sport leert omgaan met verantwoordelijkheden. Sport zorgt voor ontspanning, vreugde en verdriet. Sport zorgt voor gesprek op straat, op het werk, op café. Overal.

Steeds meer mensen sporten. Individueel of in groep. En wie niet sport, die supportert. Fans dromen van overwinningen. En dagelijks zijn er duizenden mensen die er vrijwillig voor zorgen dat iedereen kan sporten.

Van alle sporten is voetbal de meest populaire sport. Of je vanuit je zetel een match volgt, of zelf tussen de witte lijnen staat, het is en blijft een nationale sport, een sport van en voor jong en oud, ongeacht afkomst, huidskleur, religie en ... seksuele voorkeur. In Vlaanderen en Brussel zijn er duizenden clubs, honderd­duizenden die voetballen en miljoenen die suppor­teren.

Sport heeft een belangrijke maatschappelijke dimensie. Ze is een spiegel van de samenleving, maar kan ook een hefboom voor die samenleving zijn, een spiegel voor de samenleving.

De voorbije jaren werd er in het voetbal gesensibiliseerd over discriminatie en diversiteit, maar het onderwerp ‘seksuele identiteit’ kwam bijna niet aan bod. Een duidelijk signaal van tolerantie en openheid uit de sport-, en in het bijzonder de voetbalwereld, brengt ons een stap dichter bij de maatschappelijke aanvaarding van holebiseksualiteit. Daarom slaan we vandaag de handen in elkaar om de onzichtbaarheid van holebi’s in het voetbal te doorbreken. Want als vijf procent van de bevolking holebi is, dan ook vijf procent van onze voetballers, onze supporters, onze clubbestuurders. Onze boodschap is duidelijk: je bent welkom zoals je bent, wie je ook bent. We willen af van het beeld dat je “in de kast” moet blijven. Dat mag, maar samen kunnen we het pad effenen voor wie “uit de kast” wil komen. Want sport verbindt alleen als ze toelaat dat iedereen zichzelf kan zijn.

In 2007 ondertekenden verschillende sportfederaties een ‘Charter tegen homofobie in de sport’. Door dit charter te ondertekenen, verklaarde een club open te staan voor diversiteit in seksuele geaardheid en alle personen, ongeacht hun seksuele geaardheid, respectvol en evenwaardig te behandelen en elke discriminatie te verwerpen. Dit mooie initiatief had vooral symbolische waarde, en te weinig effect in de praktijk. Met dit actieplan willen we meer en beter doen.

Onderzoeken van de Britse overheid[1], het Britse Stonewall[2] en het Franse Paris Foot Gay[3] geven aan dat homofobie in het voetbal een groter euvel is dan andere vormen van discriminatie en raden dan ook aan om campagnes te organiseren die de schadelijke effecten van homofoob taalgebruik en gedrag op elk niveau aankaarten.

Daarom is er nood aan een algemene sensibilisering rond holebiseksualiteit in het voetbal, een genuanceerde beeldvorming over sportende holebi’s, en acties die holebi’s empoweren. Op die manier kunnen we werken aan een veilige en toegankelijke sportbeoefening voor iedereen. Een gelukkige sportbeoefening ook. Want wie niet moet zwijgen over wie hij of zij is, is gelukkiger.

Op 29 januari 2013 werd het interfederaal actieplan tegen homofoob en transfoob geweld goedgekeurd. Op 10 juni 2013 werd het tweede luik van het interfederaal actieplan goed­gekeurd. Binnen dit kader hebben alle betrokken overheden zich akkoord verklaard om discriminerend gedrag op grond van seksuele oriëntatie en genderidentiteit in alle geledingen van de maatschappij aan te pakken.
Onderwijs is één van de prioritaire domeinen waarop de Vlaamse overheid inzet. In oktober 2012 is daarom al een ‘gemeenschappelijke verklaring over een beleid met betrekking tot gender en seksuele geaardheid in het onderwijs’ ondertekend door een brede waaier aan actoren uit het onderwijsveld. Deze verklaring was het startschot van een traject waarbij allerlei materialen en goede praktijken werden verzameld en sleutelactoren worden gesensibiliseerd en geïnformeerd.

Naast onderwijs is ook de vrijetijds- en sport­beleving een belangrijke socialisatiecontext. Dit actieplan beschrijft initiatieven die gedragen worden door een brede waaier aan partners uit de voetbalwereld, en die tot meer openheid en tolerantie ten aanzien van holebi’s zullen leiden. De punten in dit actieplan kaderen in de strijd tegen homofobie, maar het spreekt voor zich dat dergelijke acties evenzeer kunnen ingebed worden in een ruimer diversiteitsverhaal dat naast racisme, ook homofobie en seksisme aankaart.

Omdat we samen overtuigd zijn dat voetbal voor iedereen een feest kan zijn.

Ik dank alle partners voor hun engagement.

Pascal Smet
Vlaams minister van Gelijke Kansen

 

---

[1] Racism in football, House of Commons, Culture, Media and Sports Committee, Second Report of Session 2012–13, Volume 1.